دانشگاه آزاد اسلامی

واحد ارسنجان

 

دانشکده علوم انسانی، گروه روانشناسی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A.)

گرایش: عمومی

             

عنوان:

بررسی رابطه بهداشت روانی و پیشرفت تحصیلی در گروهی از دختران دوره راهنمایی

با در نظر گرفتن وضعیت اشتغال مادران؛ شیراز1393

 

 

استاد راهنما: 

دکتر حسن حق شناس

 

تابستان  1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                 صفحه

چکیده………………………………………………………………………………………………………………………………………………………    1

فصل اول: کلیات

1-1مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………….     3

1-2بیان مسئله ………………………………………………………………………………………………………………………………….       6

1-3-ضرورت پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………       16

1-6-اهداف پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………..     18

فصل دوم : پیشینه تحقیق

2- 1-مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………..      20

2-2-بحث نظری………………………………………………………………………………………………………………………………..      22

2-2-1-سلامت روان از دیدگاه مکاتب مختلف ……………………………………………………………………………….      22

2-2-2-پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………………………………………………………………….       29

2-2-3 –اشتغال مادر………………………………………………………………………………………………………………………..      31

2-3-پژوهش های انجام شده در ایران ……………………………………………………………………………………………       32

2-4- پژوهش های انجام شده خارج از ایران …………………………………………………………………………………..      41

2-5- جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………………………       50

2-6-فرضیه های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………      51

2-6-1- فرضیه های اصلی پژوهش …………………………………………………………………………………………………      51

2-6-2-فرضیه های فرعی پژوهش …………………………………………………………………………………………………       51

2-7-تعاریف عملیاتی واژه ها …………………………………………………………………………………………………………….     52

2-7-1-تعریف مفهومی سلامت روان ………………………………………………………………………………………………      52

2-7-2- تعریف عملیاتی سلامت روان………………………………………………………………………………………………      52

2-7-3- تعریف مفهومی پیشرفت تحصیلی …………………………………………………………………………………….      53

2-7-4- تعریف عملیاتی پیشرفت تحصیلی………………………………………………………………………………………      53

فصل سوم : روش کار و تحقیق

3-1-مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………..     55

3-2-طرح پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………..      55

3-3-جامع آماری……………………………………………………………………………………………………………………………….      55

3-3-1-حجم نمونه وروش نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………     55

3-4-ابزار های جمع آوری اطلا عات ………………………………………………………………………………………………..      56

3-4-1- پرسشنامه سلامت روانی گلد برگ و هیلر(GHQ28).. ……………………………………………………..     56

3-4-2- پرسشنامه رضایت از شغل (JDI)……………………………………………………………………………………….      58

3-4-3 -پرسشنامه دمو گرافیک……………………………………………………………………………………………………..       60

3-5- روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………       60

3-6- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………………………..       61

فصل چهارم :نتایج

4-1-توصیف دادها …………………………………………………………………………………………………………………………..       63

4-1-1- توصیف متغیرهای جمعیت شناختی…………………………………………………………………………………..      63

4ـ 1ـ2 -توصیف متغیر سلامت عمومی…………………………………………………………………………………………….      65

4-2 -تحلیل یافته های تأییدی و استنباطی……………………………………………………………………………………..     68

4-2-1اولین فرضیه اصلی پژوهش…………………………………………………………………………………………………..       69

4-2-2-دومین فرضیه اصلی پژوهش……………………………………………………………………………………………….       70

4-3-فرضیه های فرعی پژوهش………………………………………………………………………………………………………….     71

4-3-1- اولین فرضیه فرعی پژوهش…………………………………………………………………………………………………      71

4-3-2- دومین فرضیه فرعی پژوهش…………………………………………………………………………………………………    72

4-3-3- سومین فرضیه فرعی پژوهش……………………………………………………………………………………………..      73

4-3-4- چهارمین فرضیه فرعی پژوهش……………………………………………………………………………………………     75

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1.- بهداشت روانی……………………………………………………………………………………………………………………………    77

5-2- محدودیت های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………..     87

5-3- پیشنهادهای برای پژوهش های بعدی. ………………………………………………………………………………….      88

منابع و مآخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………………….      91

منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………………     102

 

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………………     114

 

فهرست جدول ها

            صفحه

4-1.  جدول: فراوانی (میانگین، انحراف معیار، حداقل، و حداکثر) سن در دو گروه دارای مادران شاغل و خانه دار…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..   70

4-2.  جدول: نتایج t مستقل برای مقایسه میانگین میزان سن در دو گروه دختران دارای مادران شاغل و خانه دار…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..   70

4-3.  جدول: نتایج t مستقل برای مقایسه میانگین زیرمقیاس‌های سلامت عمومی در دو گروه دختران دارای مادران شاغل و خانه دار…………………………………………………………………………………………………………….     72

4-4.  جدول: نتایج t مستقل برای مقایسه سلامت عمومی در دو گروه دختران دارای مادران شاغل و خانه دار………………………………………………………………………………………………………………………………………………      75

4-5.  جدول: نتایج t مستقل برای مقایسه پیشرفت تحصیلی در دو گروه دختران دارای مادران شاغل و خانه دار …………………………………………………………………………………………………………………………………………….       76

4-6.  جدول: . تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون متغیرهای جمعیت شناختی و پیشرفت تحصیلی..  77

4-7.  جدول: نتایج مربوط به رگرسیون چند متغیره همزمان…………………………………………………………….    78

4-8.  جدول: تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون متغیرهای جمعیت¬شناختی و سلامت عمومی…..   79

4-9.  جدول: نتایج مربوط به رگرسیون چند متغیره همزمان…………………………………………………………….    79

4-10.  جدول: تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون ابعاد رضایتمندی شغلی و پیشرفت تحصیلی………  80

4-11.  جدول: نتایج مربوط به رگرسیون چند متغیره همزمان………………………………………………………….    80

4-12.  جدول: تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون ابعاد رضایتمندی شغلی و سلامت عمومی ………    81

 

فصل اول

(کلیات)

 

• مقدمه:

اعتقاد کامل بر این است که تندرستی یکی از نعمت های بزرگ در زندگی انسان است و نمی توان منکر شد که سلامتی در زمره ی بالاترین نعمت هاست (میلان ی فر، 1382 )..مفهوم بهداشت روان در واقع جنبه‌ای از مفهوم کلی سلامتی است. سازمان بهداشت جهانی سلامتی را چنین تعریف می‌کند : حالت سلامتی کامل فیزیکی، روانی و اجتماعی نه فقط فقدان بیماری یا ناتوانی برخی چنین تصور کرده‌اند که نقطه مقابل سلامتی روانی، بیماری روانی است در حالی که این چنین نیست و مفهوم سلامتی روانی بسیار گسترده‌تر از این است(خدارحیمی، 1374).

انسان سالم به عقیده اسکینر[1] فردی است که رفتارش منطبق با قوانین وظوابط جامعه است و وقتی با مشکل روبروشود. با استفاده از شیوه اصلاح رفتار برای بهبود و به هنجار کردن رفتار خود واطرافیانش اقدام می کند.از نظرراجرز[2] انسان دارای سلامت روانی، انعطاف پذیر است،پیش داوری ندارد احساس آزادی و خلاقیت می کند (اسکینر،1965).سلامت روان در دو قالب فقدان بیماری روانی و احساس رضایتمندی و لذت از زندگی، مورد توجه بسیاری از متخصصان و کارشناسان این حوزه است.(تئودر[3] ،2001).شفیع آبادی سلامت روانی را داشتن هدفی انسانی در زندگی، سعی در حل عاقلانه مشکلات،سازش با محیط اجتماعی بر اساس موازین علمی و اخلاقی و سرانجام ایمان کار ی و مسئولیت، پیروی از اصل نیکوکاری و خیرخواهی می داند(شفیع آبادی و ناصری 1365).

کارشناسان سازمان بهداشت جهانی سلامت روان را این طور تعریف کرده اند: قابلیت ارتباط موزن و هماهنگ با دیگران، تغییر و اصلاح محیط فردی و اجتماعی، حل تضادها وتمایلات شخصی به طور منطقی، عادلانه و مناسب (میلانی فر ،1374).

تعریف بهداشت روانی به مجموعه ای ازروشها ، فعل وانفعالهای گفنه می شود که ما را در جهت تامین سلامت فردی واجنماعی از نظر روانی هدایت کرده واز ابتلا به بیماریهای روانی مصون می دارد.اگرچه تعاریف متنوعی در این مورد از سوی متخصصان امر به عمل آمده،اماملاحضه می شود که غالبا در بیان ملاک تعادل وسلامت  روان به نکاتی چون ،توانای شازش با خود ومحیط ، انعطاف پذیری وتشخیص موقعیتهای مکانی و زمانی خویشتن  تاکید کرده اند(شالچی ،1380 ،مهرداد،یونسی،1386

سلامت وتکامل روانی با مفهوم بهداشت روانی مورد استفاده  قرار می گیرد. دراین برداشت منظور از بهداشت روانی، نبودن بیماری نیست به منظور نشان دادن وضع مثبت وسلامت روانی می‌باشد(حسینی،1378).

در چرخه تحول روان آدمی مرحله مهمی وجود داردکه بین دوران کودکی وبزرگسالی قرار می گیرد وبه دوره نوجوانی مرسوم است در نوجوان همراه با تغیرات جسمانی یک سلسله دگرگونی ها در احساسات و عواطف،تمایلات وخواسته ها، تصورات ،و خواسته ها،تصورات وتخیلات بوجود می آید وتوازن دوران کودکی  را بهم می زند واحتمال بروز اختلالات رفتاری را در این دوره  افزایش می بخشد.برای تداوم زندگی، نوجوان باید افکار و وابستگی ها وروابط دوران کودکی خود را رها سازدودر هر مرحله،دیدگا ها ومهارت های جدید بدست آورد.انتقال موفقیت آمیز از دوره کودکی به نو جوانی که به تغییر در مفهوم«خویشتن» نیازی اساسی دارد،کار چندان آسانی نیست (شفیع آبادی،).بدون تردید نوجوانی از مهم ترین وحساس ترین  دوره های تحول  زندگی آدمی محسوب می شود.در این دوران هویت انسان روبه تکامل است، اگرچه زیر بنای آن، دورهای قبل رشد تلقی می شود. بنابر این سرمایه گذاری دقیق تربیتی برروی رشد کودکی تا نوجوانی،نقش بسیار اساسی در شکل گیری هویتی شایسته ایفا خواهد نمود، تا آینده سلامت روانی فرد تضمین گردد.آشنای با خصوصیات روانی نوچوانان  ومشکلات خاص این دوره می‌تواند به والدین کمک کند تا بهتر بتوانند با نوجوان خود ارتباط بر قرار کنند(آقامحمدی،1384).

از آنجا  که نوجوانان از اقشار آسیب پذیر جامعه می باشند  توجه به سلامت روان وتعلیم تربیت آنها  برای آینده بهتر جامعه لازم وضروری می باشد.نوجوانانی که از سلامت روان وپیشرفت تحصیلی مطلوبی برخوردار باشند ،موفق تر هستند واین امر خود در پیشرفت وآینده جامعه تاثیر مثبتی دارد.دامنه بسیار گسترده ای از متغیرهای فردی، اجتماعی و خانوادگی وفرهنگی با پیشرفت تحصیلی مرتبط است.

در جامعه امروزی تحصیلات و به تبع آن پیشرفت تحصیلی به دغدغه های اصلی والدین برای کودکان ونوجوانان خود بدل شده است . در حقیقت می توان گفت برای جوامع امروزی تحصیلات مناسب به هدف دستیابی به موقعیت های اجتماعی، شغلی و اقتصادی بالاتر یکی از اهداف اصلی برای والدین و سیاست گذاران کشورها تلقی می شود و ملاک اثربخشی موفقیت آموزش نیز پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است . بنابراین شناخت ابعاد مختلف پیشرفت تحصیلی و متغیرهای مرتبط با آن گام نخست و اصلی برای این هدف است.خانواده اولین کانون تربیتی کودکان به حساب می آید و کودک مقدار قابل توجهی از وقت خود را در آن می گذراند.در خانواده اعضای با یکدیگر در ارتباط متقابل می باشند. اما یکی از بهترین و مهم‌ترین روابط  که وجود دارد، رابطه میان مادر و فرزند است. در این بین رابطه مادر ودختر مهمتر می باشد،زیرا آن ها  می‌توانند بهترین دوست یکدیگر باشند و عاشقانه یکدیگر را دوست بدارند. مادراولین الگوی است که تاثیر شگرفی در زندگی دختر دارد. در جامعه امروز که مادران مجبور هستند ساعاتی از وقت خود را  به دلیل اشتغال خارج از منزل سپری کنند ، بنابر این مدت زمان  در کنار فرزندان خود می باشند .در برخی از کشور ها این گونه تصور می شود که کار کردن زنان سبب لطمه دیدن فرزندانشان می شود. حال آن که نگاهی به تحقیقات نشان می دهد فرزندان مادران شاغل نسبت به فرزندان مادران خانه دار عزت نفس بیشتر و اختلال های رفتاری کمتری دارند. اشتغال زنان به عنوان یک پدیده اجتماعی بر تربیت کودکان آن ها تاثیر می گذارد (به نقل طباطبای وهمکاران،1391).

برای دانلود متن کامل پایان نامه کلیک کنید

نظرات شما عزیزان: